Halkların ve isyanın şairini unutmadık, unutmayacağız.

23.10.2018
 

 

     Her ulusun yetiştirdiği, onur duyduğu, yurtseverlik bilincini ve kültürünü gelecek kuşaklara taşıyan şairleri, ozanları, edebiyatçıları vardır. Nasıl ki Türk şair deyince ilk akla gelen isimlerden birisi Nazım Hikmet ise, Kürt şairler arasında ilk akla gelenlerden biri de Cigerxwin'dir. O, ölümsüz şiirlerin ve yoksul halkların şairidir. 1903'te Mardin’in Gercüş’e bağlı Hesare köyünde doğan şair’in çocukluğu yoksulluk içinde, çobanlık ve ırgatlıkla geçer. Okula gidemez. 18 yaşında Derik’te medresede dini eğitim almaya başlar. 28 yaşında melle/ imam olur. Eğitimi vesileyle İran,Irak ve Suriye’de pek çok yeri dolaşır. Kürdistan halkının, köylülerinin sömürgecilikten, ağalıktan, beylikten çektiği acılara ve yaşadığı yoksulluğa her yerde tanıklık eder. Toplumsal duyarlılığı, yurtseverlik duyguları ve bilinci bu yıllar içinde gelişir. Üzerindeki politik baskılar artar ve Cizre’den Kamışlı’ya/Suriye’ye geçer. Cigerxwin, 1924 yılında şiir yazmaya başlar. Suriye'de Kürt aydınlarla birlikte Hawar dergisini çıkarır. Şiirleri burada yayınlanmaya başlar. İlk Kürt direniş örgütlerinden biri kabul edilen Xoybun’a katılır. Sosyalizm, bu dönem içinde Cigerxwin’in dünya görüşünün temeli haline gelir. Cigerxwin insanlığın kapitalizmin boyunduruğu altında olduğunu ve buna karşı ise ezilenlerin örgütlenmesi gerektiğini, insanlığın tek kurtuluşunun sosyalizm olduğunu hayatının sonuna kadar savunmuştur. Cigerxwin’in şu sözleri, onun yaşamı boyunca bağlı olduğu sosyalizm davasının en özlü anlatımıdır: “ Halkımızın kurtuluşunun sosyalizm önderliğinde olmasını istiyorum. Bugün halkımız dört ülkeye dağılmış, doğaldır ki şartları da farklıdır. Kürdistan’ın her parçasındaki tüm Marksist-Leninistlerin siyasi çalışma yapmaları, sosyalist bir parti inşa etmek için çalışmaları gereklidir. Diğer ilerici halklarla dostça bağlar kurmalı, içteki ağalara, şeyhlere ve tüm gericilere karşı savaşmalıdırlar. Halkımız sosyalistlerin öncülüğünde tek bir yumruk gibi, diğer ilerici halklarla birlikte en büyük düşman olan emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı amansız bir savaş vermelidir” İsyancı ruhu, şöyle dile gelir bir şiirinin dizelerinde:

“Kin em/Kimiz biz?

Cotkarû karker /Çiftçi ve işçi

Gundî û rêncber /Köylü, emekçi

Hemû proleter /Hepsi proleter

Gelê Kurdistan /Bütün Kürdistan

Şoreş û volqan / Devrim ve volkan

Tev dînamêt in /Hepsi dinamit

Agir û pêt in /Ateş ve alev

Sor in wek etûn, /Eşsiz kızıllık

Agir giha qepsûn /Alev kapsülde

Gava biteqin /Patladığı an

Dinya dihejî / Sarsılır dünya

Ev pêt û agir /Alev ve ateş

Dijmin dikujî / Öldürür hasmı

Kîne em? /Kimiz biz?

Hey hey hey kîne em ? /Hey hey hey hey kimiz biz?”

Ulusların özgürlüklerini kavgadan geçtiğini belirten Cigerxwin, Vietnam, Kore, Angola, Hint halklarının kurtuluş mücadelesinin her zaman yanında olmuştur. Enternasyonalizm, şairin şiirlerine de yoğun olarak yansıyan en güçlü ideolojik duruşlarından biridir. Cigerxwin, şiirlerini dünya yoksulları için yazar. Savaşa karşı barışı önerir. Savaşların asıl galibinin zenginler olduğunu vurgulayarak, tüm ezilenleri sömürücülere karşı birleşmeye çağırır. Dün olduğu gibi bugün de, özgürlüğe, devrime ve sosyalizme kimin ihtiyacı varsa, kim bu davaya baş koymuşsa, Cigerxwin onların şairidir. Onlar için ve onlar adına seslenir. Özgürlük için mücadele eden halklar onu unutmadı, unutmayacak.

HDK Yürütme Kurulu