21 Mayıs 1864 – 21 Mayıs 2019

155. yıl

Tsitsekun*

Çerkeslerin Çarlık Rusya’sına karşı aralıklarla 3 asır süren özgürlük savaşı boyunca dünyanın en kitlesel soykırımlarından birini yaşamaları; ardından Kuzeybatı Kafkasya nüfusunun %90 oranında sürgün edilmesinin üzerinden 155 yıl geçti.

Yaklaşık bir buçuk milyon Çerkes denizyoluyla başta Varna, Samsun, Sinop ve Trabzon olmak üzere Osmanlı topraklarına sürüldü. Sürgün sırasında; gerek Karadeniz’in Kafkasya ve Osmanlı sahillerinde gerekse deniz yolculuğu sırasında açlık ve hastalıktan nüfusun üçte biri yaşamını yitirdi. Osmanlı İmparatorluğu’nun iskân politikası sonucu Anadolu’nun dört bir yanına dağıtıldılar. Balkanlar’a sürgün gidenler ise 1877-78 Osmanlı-Çarlık Rusyası savaşından sonra ikinci sürgünle -çoğunluğu- Ortadoğu’ya yerleştirildiler.

 Çerkesler yaşadıkları her yerde; kimliklerini yaşatabilmek, yeniden üretebilmek ve geleceğe taşıyabilmek için demokrasi mücadelesi saflarında kararlılıkla yerlerini alırken 19. yy’da yaşadıkları trajediye yönelik adalet arayışında; 1997 yılında UNPO’nun (BM’de Temsil Edilmeyen Halklar ve Uluslar Örgütü), Dünya Çerkes Birliği’nin başvurusu sonucu aldığı kararın gereğinin yapılması için mücadelelerini sürdürüyorlar:

-Çerkes soykırımının kabulü,

-Çerkeslere sürgün ulus statüsü verilmesi,

-Çerkeslere, kadim toprakları Kafkasya nedeniyle hem Rusya Federasyonu ve hem de yaşadıkları ülke vatandaşlığı yani çifte vatandaşlık hakkı verilmesi,

-Çerkes halkının tarihsel vatanlarına dönebilme garantisi verilmesi.

Soykırım insanlık suçudur ve zamanaşımı yoktur!

Unutmadık, Unutmayacağız, Unutturmayacağız.

Halkların Demokratik Kongresi

Halklar ve İnançlar Komisyonu

* Ubıh dilinde soykırım. Çerkes halklarından Ubıhların dili, sürgün sonrası Anadolu’nun yitik dilleri listesine katıldı.