Gezi Parkı olayları sırasında çocukların karşı karşıya kaldığı hak ihlalleri hakkında

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

Ülke genelinde 25 Mayıs tarihinde başlayan Gezi Parkı Olayları süresince çocukların karşı karşıya kaldığı hak ihlallerinin araştırılması, hak ihlallerinden sorumlu olan devlet görevlileri hakkında yasal işlemlerin başlatılması için gerekli çalışmaların yapılması amacıyla Anayasanın 98’inci, İçtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ederiz. 01.07.2013

Erol DORA
Mardin Milletvekili


GEREKÇE

Taksim Gezi Parkı’nda başlayan olaylara destek amacıyla 31 Mayıs’tan itibaren Türkiye’nin pek çok yerinde protesto eylemleri başlamış ve kolluk kuvvetlerinin orantısız şiddet kullanımı ve keyfi uygulamaları başta olmak üzere pek çok ihlaline çocuklarda maruz kalmıştır.

Olaylar sırasında bazı çocuklar eylemlere doğrudan katılırken bazı çocuklar da Gezi Parkı başta olmak üzere yaratılan yaşam alanlarındaki etkinliklere, atölye çalışmalarına, eğitsel faaliyetlere kendilerinden sorumlu yetişkinlerle birlikte katılmışlardır. Bazı çocuklar ise erişebildikleri basın ve internet aracılığıyla olaylara tanık olmuştur.

Gündem Çocuk Derneği’nin hazırladığı Gezi Parkı Olaylarında Çocukların Yaşadığı Hak İhlalleri Raporu’nda, çocukların Gezi Parkı olayları süresince yaşam hakkı, işkence ve kötü muameleden korunma hakkı, sağlık hakkı, eğitim hakkı, örgütlenme ve ifade özgürlükleri, çocuğa özgü adalet sisteminden yararlanma hakkı, özel hayatın korunması ve gizliliği ilkesinin de ihlal edildiği belirtilmiştir. Raporda Türkiye genelinde en az 294 çocuk gözaltına alındığı, ayrıca Adalet Bakanlığı tarafından gözaltına alınan çocukların kayıtlarının toplanması talimatı verildiği belirtilmiştir. Adalet Bakanlığı’nın uygulamasını yanı sıra Sağlık Bakanlığı tarafından da eylemlere katılıp sağlık hizmetlerine başvuran çocuklar dahil herkesin kayıt altına alındığı bildirilmiş, bu nedenle ailelerin ve çocukların sağlık kuruluşlarına götürülmediği ortaya çıkmıştır. Gezi Parkı süresince çocuklar yalnız gözaltına alınma ve fişlenme gibi hak ihlallerinin yanında 0-18 yaş arasında her yaştan çocuk, özellikle fiziksel ve psikolojik şiddete bolca tanıklık etmiş ve şiddet deneyimi yaşamıştır.
Türkiye çocuklara karşı olan tüm bu tutum ve davranışları ile 1995 yılında onayladığı BM Çocuk Hakları Sözleşmesi başta olmak üzere çocukların haklarını ihlal etmeme, çocuklara saygı gösterme ve çocukları üçüncü kişilerden koruma yükümlülüğünü konu alan uluslar ve uluslararası sözleşmelerin şartlarını yerine getirmemiştir. Ayrıca devlet bu yükümlülüklerini yerine getirmeyerek ‘Çocukların Yüksek Yararı’ ilkesini göz ardı etmiştir.
Devletin kolluk kuvvetleri, sağlık ve adalet hizmetlerini yerine getiren görevlileri aracılığıyla Gezi olayları sürecince çocuk haklarını ihlal etmiştir. Bu hak ihlallerinin ve çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerinin araştırılması, hak ihlallerinden sorumlu devlet görevlileri hakkında yasal işlemlerin başlatılması için gerekli çalışmaların yapılması amacıyla Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ederiz.