TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
Aşağıda belirtilen sorularımın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk ÇELİK tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim. 22.01.2013
A.Levent TÜZEL
İstanbul Milletvekili
Son günlerde “ekonomik daralma” gerekçe gösterilerek TOFAŞ’tan 1000 işçi, Arçelik’in İstanbul, Gebze, Eskişehir, Çerkezköy fabrikalarından da peş peşe yüzlerce işçi işten atıldı. TOFAŞ’ta önümüzdeki günlerde 400 işçinin daha atılacağı söylenmektedir.
Üretimde olası daralmayı gerekçe göstererek bir anda bin işçiyi işten atan TOFAŞ’ın 2012 bilançosu, bu gerekçeyi yalanlamakta olup, 2012 yılında da devasa kâr rakamlarını yakalamış durumda. 2011 yıllarında 6 milyar 366 milyon TL’lik ciro ile Türkiye’nin en büyük 5. firması olan TOFAŞ’ın, 2012 yılında da ‘top 10’daki yerini korumasına kesin gözüyle bakılmaktadır.
Bu dönem aynı zamanda, metal sektöründe on binlerce işçinin ücret ve çalışma koşullarının belirleneceği Toplu Sözleşme dönemidir. Basında çıkan haberlere göre, TOFAŞ ve Arçelik fabrikalarında ekonomik anlamda bir daralmanın söz konusu olmadığı, üretimin aynen devam ettiği, fabrikalara yeni siparişler alındığı, yeni hatlar açıldığı belirtilmektedir. Konuyla ilgili olarak;
1- “Global beş markaya birden üretim yapan TOFAŞ, toplam otomobilin yüzde 28’ini, ihracatın yüzde 23’ünü tek başına gerçekleştirmektedir. Bugün otomotiv ana sanayimiz yıllık 1.5 milyon üretim kapasitesi ile dünyanın en büyük 17’nci otomotiv üreticisi, Avrupa’nın ise en büyük hafif ticari araç üreticisidir.” Bu kadar büyük kapasiteye ve ciroya sahip bir Holding’in kitlesel işçiyi işten atmasının nedeni nedir?
2- Fabrikada yeni hatlar açıldığına, yeni siparişler alındığına, üretim aynı hızla devam ettiğine göre “ekonomik daralma” nedeniyle işçi çıkarılabilir mi? Bu tür gerekçelerle toplu işten çıkarmalar Bakanlığınızca incelenmekte midir?
3- Sendikanın hazırladığı toplu sözleşme taslağına işçilerin itirazlarını müteakip işten atmaların yaşanması tesadüfi midir?
4- Toplu işten atmaların olduğu bir ortamda, işçilerin işten atılma tehdidi ve baskısı altında özgür bir toplu pazarlık sürecinin işletilmesi mümkün müdür? Gerçek bir toplu sözleşme koşullarının sağlanması için her hangi bir girişimizin olacak mı?
5- Haksız ve gerekçesiz işten atılmalar karşısında işten atılmalara karşı yaptırımlarınız var mı, adı geçen işyerleriyle ilgili somut atılan adımlar var mı, varsa nelerdir?
6- Koç gurubunun TOFAŞ ve Arçelik’de işçileri işten çıkardığı bir dönemde İstanbul'da köprü ihalesini almaları ekonomik daralma içinde olduğu iddiasını çürütmüyor mu?
7- Keyfi bir şekilde kitlesel ve kolayca işçilerin işten çıkarılmamaları için işten atmaların yasaklanması ve iş güvencesi konusunda hükümetinizin bir çalışması var mı?
8- Bakanlığınız koordinasyonunda, keyfi işçi çıkarılmalara karşı şirketlerin iddialarını araştıracak sendika ve meslek örgütlerinin içinde yer alacağı bağımsız bir denetim kurulu oluşturulmasını düşünüyor musunuz?